Ngày 31 tháng 5 năm 2019, Trung tâm Thông tin và Dữ liệu môi trường tổ chức sinh hoạt chuyên đề về “Hiện trạng công tác thu nhận, kiểm tra, lưu trữ, quản lý dữ liệu môi trường và định hướng phát triển của Phòng Dữ liệu môi trường”, với sự tham gia đông đủ của tập thể Lãnh đạo và cán bộ của đơn vị.
ThS. Hà Thị Minh Chúc, Trưởng Phòng Dữ liệu môi trường, Trung tâm Thông tin và Dữ liệu môi trường đã giới thiệu về “Hiện trạng công tác thu nhận, kiểm tra, lưu trữ, quản lý dữ liệu môi trường và định hướng phát triển”.
Phòng Dữ liệu môi trường (DLMT) là tổ chức thuộc Trung tâm Thông tin và Dữ liệu môi trường có chức năng giúp Giám đốc Trung tâm thu thập, xây dựng và quản lý dữ liệu, tư liệu thư viện giấy và điện tử phục vụ quản lý Nhà nước về Môi trường của Tổng cục Môi trường; chỉ đạo và hướng dẫn thu thập, giao nộp, lưu trữ, quản lý, thống kê, cung cấp, chia sẻ thông tin, dữ liệu, tư liệu môi trường; tổng hợp và công bố thông tin về danh mục Dữ liệu môi trường theo quy định của pháp luật.
Tại buổi sinh hoạt chuyên đề, Phòng Dữ liệu môi trường đã giới thiệu chi tiết quá trình thu nhận, giao nộp sản phẩm, quy trình tích hợp vào phần mềm nội bộ, trên hệ thống máy chủ tại Trung tâm và đăng tải chia sẻ thông tin tại website của đơn vị: http://ceid.gov.vn.
Với những nỗ lực cố gắng toàn thể cán bộ Phòng Dữ liệu môi trường, công tác thu thập DLMT đạt được nhiều kết quả; quản lý DLMT được chuẩn hóa, đồng thời, việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp cho việc tra cứu, tìm kiếm và cung cấp tư liệu được nhanh chóng, hiệu quả. Hiện nay, các sản phẩm dự án, nhiệm vụ do các đơn vị trong Tổng cục Môi trường thực hiện, sau khi nghiệm thu hoàn thành đã giao nộp về Trung tâm kiểm tra, lưu trữ, quản lý và cung cấp sử dụng. Sau nhiều năm thực hiện, công tác thu nhận, lưu trữ, quản lý DLMT đã đi vào quy trình; các sản phẩm nhiệm vụ, đề tài, dự án tại các đơn vị quản lý đã bàn giao lại cho Trung tâm. Công tác bảo quản kho lưu trữ, quản lý DLMT luôn được chú trọng, đảm bảo các điều kiện tiêu chuẩn về kho lưu trữ, như nhiệt độ, độ ẩm, thông gió, chống cháy, nổ, cũng như các điều kiện chuẩn kho lưu trữ. Công tác thư viện môi trường cũng được thường xuyên duy trì, phục vụ bạn đọc, đáp ứng nhu cầu khai thác sử dụng thông tin môi trường. Quy mô của các kho dữ liệu được mở rộng cả về số lượng và chất lượng, đã áp dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động quản lý dữ liệu môi trường, làm thay đổi diện mạo các kho DLMT từ truyền thống sang kho dữ liệu hiện đại.
Nhằm đáp ứng nhiệm vụ công tác thông tin dữ liệu về môi trường hoạt động hiệu quả, khoa học, Trung tâm đã xây dựng được các quy định và khung cho công tác quản lý, lưu trữ tư liệu môi trường. Đến nay, đã có 2.639 sản phẩm từ các nhiệm vụ, đề tài, dự án đã hoàn thành trong và ngoài Bộ TN&MT được lưu trữ và quản lý tại Trung tâm. Trước đây, các sản phẩm này chủ yếu nằm rải rác ở các cơ quan, đơn vị, chưa có sự quản lý thống nhất và lưu trữ đúng quy cách, không phục vụ được công tác quản lý Nhà nước về môi trường. Hiện nay, các sản phẩm nhiệm vụ, đề tài, dự án đều được công bố để các cá nhân, tổ chức tra cứu và sử dụng, gồm: 01 thư viện môi trường giấy với hơn 4.600 tài liệu, 01 kho dữ liệu số với 28.327 tài liệu, Hệ thống lưu trữ gần 20 TB (20.480 GB) và 2.300 đĩa CD, DVD và 04 kho dữ liệu, diện tích mỗi kho là 25m2 với 05 tủ bảo quản tài liệu và 1 tủ bảo quản đĩa CD. Tổng số lượng tài liệu giấy lưu trữ lên tới hơn 16,5 m3 tài liệu và tiếp tục tăng lên, do tài liệu được thu nhận về thường xuyên hàng năm. Đối với kho số (các dữ liệu môi trường đã được số hóa để lưu trữ, tra cứu) mà hiện nay đang được quản lý bằng phần mềm nội bộ. Danh mục các dữ liệu môi trường được tích hợp trên phần mềm tích hợp CSDL dữ liệu môi trường, giúp cho người dùng có thể tra cứu dữ liệu một cách dễ dàng. Ngoài ra, để phù hợp với tình hình mới và thuận tiện trong quá trình giao nộp và thu nhận sản phẩm, Trung tâm áp dụng phần mềm giao nộp và thu nhận trực tuyến (online). Các kết quả trên đã góp phần hình thành một mạng lưới thông tin và DLMT phong phú, đa dạng với nhiều hệ thống công cụ quản lý dữ liệu.
Biểu đồ thống kê số lượng dữ liệu thu nhận, lưu trữ qua các năm
Quan điểm, định hướng của Phòng Dữ liệu môi trường
Xây dựng cở sở dữ liệu hệ thống thông tin dữ liệu môi trường Quốc gia, mở rộng năng lực lưu trữ, tập trung hóa cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ Bigdata cho việc xây dựng CSDL thông tin môi trường.
Nâng cao năng lực truyền nhận dữ liệu. Thu nhận, tích hợp, kiểm tra, chỉnh lý sắp xếp các sản phẩm, dự án nhiệm vụ về Phòng DLMT, ứng dụng IoT. Hoàn thiện hệ thống giám sát, đánh giá dữ liệu.
Tăng cường khai thác dữ liệu: Đa dạng hóa dữ liệu ra (web, bản đồ, thống kế, file…). Tăng cường sử dụng số liệu thống kê (cảnh báo môi trường…). Xây dựng hệ thống quản lý tập trung các CSDL Môi trường Ứng dụng công nghệ mới: AI, … Xây dựng kho lưu trữ đạt chuẩn theo tiêu chuẩn lưu trữ quốc gia.
Mục tiêu của Phòng Dữ liệu môi trường
Xây dựng CSDL môi trường tập trung dựa trên cơ sở, chuẩn hóa, số hóa dữ liệu đang được quản lý tại Bộ TN&MT. CSDL môi trường đảm bảo cho việc cập nhật dữ liệu mới, chỉnh lý thay đổi dữ liệu và có khả năng kết xuất thông tin đột xuất nhanh chóng, chính xác phục vụ công tác báo cáo, tham mưu cho các cấp lãnh đạo trong điều hành, chỉ đạo về môi trường; Ứng dụng hệ thống phần mềm phục vụ quản lý, cập nhật, khai thác dữ liệu môi trường trên địa bàn toàn quốc. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý, xử lý, khai thác dữ liệu về môi trường. Đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ quản lý nhà nước về môi trường trong tình hình mới. Xây dựng được khung danh mục dữ liệu, cơ sở dữ liệu về môi trường và tổ chức quản lý, cung cấp dữ liệu theo quy định. Phục vụ cho việc triển khai Chính quyền điện tử, mục tiêu là hoàn thiện nền tảng cho phát triển Chính phủ điện tử nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ các cơ quan hành chính nhà nước, người dân và doanh nghiệp; phát triển Chính phủ điện tử dựa trên dữ liệu và dữ liệu mở, hướng tới nền kinh tế số, xã hội số, tạo ra các giá trị mới góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác lưu trữ, quản lý khai thác dữ liệu môi trường góp phần to lớn trong quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường và đặc biệt trong xây dựng, triển khai Chính phủ điện tử trong giai đoạn hiện nay. Xây dựng cở sở dữ liệu quốc gia về môi trường đồng bộ, thống nhất đảm bảo khai thác hiệu quả, phục vụ yêu cầu quản lý. Có kế hoạch khai thác thường xuyên và liên tục thông qua viết các báo cáo chuyên đề.
Trung tâm với chức năng, nhiệm vụ và vị thế mới, để hoạt động đúng xu thế phát triển, đúng quy định của pháp luật, bảo đảm hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của đơn vị phục vụ quản lý Nhà nước, đã thực hiện tốt việc thu thập, lưu trữ, thống kê, quản lý, cung cấp và khai thác thông tin dữ liệu môi trường, vừa đảm bảo thuận lợi, nhanh, chính xác vừa bảo đảm an toàn bảo mật thông tin phục vụ quản lý, chỉ đạo, điều hành, góp phần xây dựng, vận hành Chính quyền điện tử. Trung tâm sẽ tiếp tục ứng dụng tốt CNTT trong công tác xây dựng các công cụ, xây dựng CSDL môi trường để phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay.
CEID
